ÇIRAK

Görebilsin diye sonsuzluğu her yerden iyi, Seçmiş İstanbul'un ufkunda bu kutsî tepeyi."
İYTE anısına...
1.Kısım
Kışın yorgunluğunu üzerinden atan İstanbul üzerine doğan o gün sarayda yaşanacak hareketliliği bilircesine sabah karanlığını omuzlarından silkeliyordu. İyiden iyiye hissedilen sıcaklık saray muhafızlarının serin geçen geceden sonra belkide en anlamlı tesellisi olmuştu. Heybetli Topkapı Sarayı şehrin hatta ülkenin büyük sorumluluğunun farkında olacaktı ki; denizler okyanuslara karışsa yerinden kıpırdamayacak bir dağ gibi bütün ihtişamıyla ve kendinden emin sakinliğiyle Osmanlı İmparatorluğunu temsil ediyordu. Saraydaki rutin hareketlilik yerini İran elçilerinin saray yolunda belirmesiyle bir telaşa bıraktı. Saray kapısında sorulan sorulara cevap veren elçiler İran Şahının mührü ile giriş koşullarını yerine getirmiş oldular. Saray içinde meraklı gözlerle izlenen İran elçileri bir taraftan sarayın içinde yürürken bir taraftan da kendi aralarında konuşarak Topkapı’nın ihtişamı karşısında omuzlarında oluşan ve her adımlarında daha fazla ağırlaşan yükü hafifletmeye çalışıyorlardı. Saray içindeki kısa yolculuğun sonunda padişahın huzuruna çıkacak olan elçileri karşılayan özel korumalar keskin bakışlarla son bir kez elçileri ayaklarından başlarına süzdüler. Elçiler birbirlerine baktıktan sonra birkaç adım öne çıkarak padişahın huzurunda eğildiler . Elçilerden diğerine nazaran kısa boylu olan bir adım daha öne çıktı. Yüzünü yukarı doğru çevirirken alnından süzülen bir damla ter yere düştüğünde zaman adeta yavaşlamış, son kez aklından hazırladığı konuşma için zemin oluşturmuştu. Titremeyen ve net bir sesle “Allah’ın selamı üzerinize olsun yüce Osmanlı Devleti’nin Haşmetli Padişahı.” cümlesini tamamladı. Padişah verilen selamı onaylarcasına elini yukarı doğru yavaşça hareket ettirdi. Ve sordu: “Nedir Şahınızın iletmek istediği derin mevzu?” Elçi padişahın sözünü bitirdiğine emin olduktan sonra derin bir nefes alıp elindeki kağıttan okumaya başladı: “ Kudretli Osmanlı Devleti Padişahı’nın kendi adına yaptıracağını haber aldığım Süleymaniye Camii’nin dört yıldır süren inşaatında tek bir taş olmaması bizi bir dost olarak telaşa sürükledi şayet ki gönderdiğim sandık dolusu mücevherler cami inşaatı için yeterli olmaz ise arzu ettiğiniz zaman tekrar yollamaktan gurur duyarız.” Cümlesini bitiren elçi padişahın yüz ifadesini görmek için başından olmayı aklından geçirse de bir anlığına kendisini kontrol ederek gözlerini kaçırdı ve diğer elçini yanına doğru gitti. Padişahın omuzlarından beynine doğru ilerleyen ateş gözlerinden çıkmak üzereydi. Bir bahar gününde İstanbul’da sarayın kalbindeki soğuk hava yürekleri donduruyordu. Salondaki herkes padişahın azından çıkacak lafları büyük heyecanla beklerken sessizliği padişahın tok sesi bozdu: “Bu sandıkdaki mücevherat benim adıma yapılacak cami için yeterli olsaydı benim tahtımda İran Şah’ı otururdu. Lakin bu sandığı camimiz için mütevazi bir hediye olarak kabul edersek Şahınız için daha değerli bir hediye olur.” Sarayda esen soğuk rüzgarlar elçilerin sarayı terk etmesiyle dineceğe benzemiyordu. Padişahın sesi saray duvarlarına gök gürültüsü gibi çarptı: “Tez başmimarı getirin!”
2. Kısım
Hergün çekinerek gittiğim kapının önünde ogün farklı bir kalabalık, değişik bir telaş vardı. Usulca içeriye girdim. Birkaç asker Mimar Sinanla hararetli hararetli birşeyler konuşuyorlar ve Padişahın çok önemli bir konuda kendisini huzura çağırdığını anlatıyorlardı. Sinan sanki herşeyin ogün olacağını biliyormuşcasına rahat bir tavırla hazrılanmaktaydı. Vefadan saraya giden yol boyunca süren sessizliği huzura atılan ilk adımda padişahın haykırışları bozdu, “ Sen bu devletin başmimarısın, bu ülkenin başmimarı cihanın en kudretli mimarı olsa bile kaç nefesi olduğunu bilmeye vakıf değildir. Sen ömrünün nekadar olduğunu bilmezken benim adıma yapacağın caminin inşaatına nasıl olurda hala başlamazsın. Yarından tezi yok ilk taş konulsun ki, el kudretimizden sual olmasın.” Sinan tek bir söz etmeden huzurdan ayrıldı. Dört yıl önce vurulmuştu ilk kazma toprağa halbuki. Kubbesi yüksekliğine eş derinlikte temel kazılıp küre şeklinde ızgara bir temel yapılmıştı. Koca Sinanın düşündüğü bu büyük mabedi toprak taşıyamaz diye Halice kadar yirmi metre de bir bentler yapılmıştı. Bütün ayakları bağlı forsa temeli yerin altına indirildi. Üç yıl sürmüştü temeli bitirmek. Temel bittikten sonra tamamen toprağa otursun diye “bir sene bekleyeceğiz” demişti mimarbaşı. Bu süreçte bina ile ilgili detayları çizmeye sürekli devam etmişti. Devletin büyüklüğünü gösterecekti, Padişah adına yapacağı bu cami, ihtişamını bu güçten almalıydı. En büyük kubbe, en sağlam yapı, en görkemli mabed ve elbetteki Ayasofyadan çok daha ileride olmalıydı. O günlerde küçük bir şey öğrenirim diye gittiğim kapısından daha olgunlaşarak çıkmanın sevinci oldu hep içimde. Mimar Sinan her zaman ilmini gençlere aktarmaktan yanaydı. “Bende çiğdim piştim, merak ettiğin olursa çekinmeden sor” derdi, asıl çekinmem ise onun bu bilge kişiliğiydi. Ayrıntıları en büyüğünden en küğüne kadar düşünmek gerektiğini bana o aşıladı, çünkü o Mimar Başı Koca Mimar Sinan Ağaydı.
3. Kısım
Padişahın, inşaatın tamamlanmasını istediği tarih takribi üç yıl sonraya denk gelmekteydi. O kocaman temelin önünde duran mimarların, işçilerin halkın kafasında tek bir soru vardı belkide o günlerde “Bu inşaat üç yılda bitebilirmi”? Koca Sinan padişahın emrettiği üzere ertesi gün inşaatı başlattı. İnşaat alanına ülkenin dört bir yanından gelen taşlar yığılmıştı. Kimse bilemezdiki o taşlar üstüste konulduğunda dünyanın en görkemli camilerinden biri meydana gelecekti. Mimar Sinan inşaatı iki bölümde tamamlayacaktı dört köşesinde minare olan avlu ve caminin kendisi. Ülkenin en iyi taş ustaları çağırılmıştı inşaat için. Mükemmel olmalıydı herşey. Caminin dışduvarlarının yapımına hızla başlandı. Yükseldikçe duvarlar yeryüzünde, yavaş yavaş daha ii anlaşılmaya başlanıyordu ne denli büyük bir yükün altında olduğumuz. Özel olarak seçilmiş beyaz gri taş İstanbulun silüetine damgasını vuracaktı. Geçen bir yıl içerisinde caminin en ufak detayını dahi öğrenmek için çaba sarfetmiştim. Duvarların nasıl örüleceği, kubblerin nasıl yerşetirileceği, kolonların ve kemerlerin nasıl konumlanacağı, minarelerin nerelere konulacağı ve sabır isteyen oymacılığın ve çinilerin nasıl kullanılacağı. Mimar Sinan’ın kendinen emin tavırları çalışanlarına herzaman büyük bir destek olmuştu. Ondan öğreneceğim daha çok şey vardı. O kendisini usta olarak nitelendirmese de o ülkenin en usta mimarıydı. Duvarlar hızla yükseliyordu. Sinan, Süleymaniye için bugüne kadar olandan farklı bir teknik kullanacaktı. Dört büyük paye üzerine konulacak büyük kubbeyi taşımaya yarım kubbeler yardım edecek, en son bu kubbeler büyük dış duvarlara basacaktı. Caminin inşaatı hızla devam ederken avlunun inşaatınada başlanmıştı. Avlu, etrafında yirmi sekiz küçük kubbeyi taşıyan revaklı, ortasında şadırvanı olan bir iç alana sahip olacaktı. Ve camiye girişler burdan yapılacak üç ana giriş kapısından sağlanacaktı. Büyük dış duvarların yapımı, kurulan dev iskelelere palanga sistemi yardımıyla taşınan taşlarla devam edilliyordu. Büyümekte olan çocuğunun gözünün önünden ayrılmamasını isteyen bir baba gibi sürekli inşaatının başındaydı Mimarbaşı. Duvarlar tamamlandıkça iç mekan algısıda yavaş yavaş oluşmaya başlamıştı artık. Duvarlar tamamlandığında sıra büyük kubbeyi taşıyacak dört büyük payeyi ve Dört yarın kubbeye yapmaya gelmişti. İnşaatın belkide en önemli kısımlarından biri bu aşamaydı. Çünkü bu güne kadar yapılmış en büyük kubbeyi taşıtacak çok önemli elemanlardı. Herkes gibi Mimar Sinanın’da endişeli olduğu gözlerinden okunuyordu. Çünkü artık o büyük an gittikçe yaklaşıyordu. İskenderiyeden getirilen büyük mermer paye taşlarının yerleştirilmesi çok dikkatli devam etmişti. Bu dev kolonların inşaatı bittiğinde ise dış duvaraları kolonlara bağlayan kemerler inşaa edildi ve yarım kubbelerin inşaatı tamamlandı. Artık sıra akıl almayacak şekilde tasarlanmış olan ana kubbenin yükünü kolonlara taşıyacak olan kemerlerin inşaasına gelmişti. İskeleler tamamlandı ve son taşa kadar inşaat hızlı bir şekilde devam etti.
4. Kısım
Dört ana kolon ve kemerlerin inşaatının son gününde artık aklımdaki sorular iyiden iyiye beynimi kemirir hale gelmişti. Yataktan sanki hiç uyumamış gibi kalktım sabırsızlığım, eminim adımlarıma hatta bakışlarıma yansıyordu fakat kendimi tutmak adına yapabileceğim hiçbir şey yoktu. İnşaata girdiğimde Mimar Sinan gözlerini kolonların arasındaki kemerlere çevirmiş elleri arkadan bağlı bir şekilde ayakta duruyordu. Yanına yaklaşırken adımlarım istemsiz olarak yavaşladı ve bütün yol boyunca topladığım cesaretim adeta bir güvercin olup görkemli caminin kubbesine doğru uçtu gitti. Fakat kararlıydım mimarı uyaracaktım ve nihayetinde sessizlik bozuldu fakat konuşan ben değildim. Sinan şefkatli bir ses tonuyla: “Bazen hocandan öğreneceğin şeyler hocanın sana vermek istediklerinden fazladır bu fazla bilgileri öğrenmek için ne yapman gerekir bilir misin?” Haşmetli Osmanlı İmparatorluğunun başmimarının bu mütevazi ve sefkatli ses tonu bir an için derin bir nefes alıp silkinmeme yardımcı oldu. Sakin bir şekilde sorusuna cevap verdim: “hayır bilmiyorum efendim” Sinan gülümsedi ve aynı ses tonuna birazda alaycı bir hava katarak “soru sorman lazım evlat” dedi. Yüzümde oluşan gülümsemeyi saklamak istemedim fakat hocamın öğrettiğini uygulamam gerektiğini fark ettim. Rahat ses tonumla “ beyim, bu iskeleler ayrıldığında bu taşlar nasıl olurda havada birbirini tutar?” Sinan tekrar gülümsedi ve cübbesinin içinden bir kağıt çıkardı.Özenle katlanmış kağıdı yine özenle açan mimar yavaşça kaldırdı kolunu ve kağıdı bana doğru uzattı. Kağıdın büyük önem taşıdığını fark ederek dikkatlice iki elimle kavradım. Kağıtta bu kemerlerin planları ve kemerin son parçası olan taşın önemini vurgulayan yazılar ve formüller vardı. Bir an için gözlerimin dehşetle Sinan’a baktığını fark ettim. Bu nasıl bir sistem nasıl bir formüldü bu nasıl dahiyane bir plandı? Kendimi suçlamaktan vazgeçtim ve Osmanlı İmparatorluğunun baş mimarı olmak ne demek işte o an kavradım. O gün daha fazla şaşıramayacağımı düşünmek en doğal hakkımdı fakat mimarın sesi ve ustaya verdiği emire kulak misafiri olduğumda bir kez daha şaşkınlığa düştüm. Kemerlerin arasına bu kağıdı yerleştirmekten bahsediyordu. Bu sefer soru sormadan önce biraz düşünmek istedim. Neden koca Sinan, ustadan böyle bir şey yapmasını istiyor olabilirdi? Gözlerimin önüne caminin bitmiş halini getirdim sonrasını düşünmek için aklımı zorladım. Ben ki bütün inşaat boyunca mimarın yanındaydım onun öğrencisiydim, ben bile bu kolon köprü sistemini o kağıda bakmadan kavrayamazken, bizden sonra camiyi emanet edeceğimiz mimarlar nasıl olurda bu sırrı çözebilirdi? Koca Sinan bunları daha ilk günden biliyordu ve önlemini çoktan almıştı. Hayran olmamak elde değildi. Artık büyük kubbenin yapılması için önümüzde bir engel kalmamıştı. Süleymanın camisinin kaba inşaatı artık bitime çok yakındı. Minarelerin yapılmasına geçilmişti. Dört minare yapılacaktır. Ve yine tüm yapıdaki gibi herşey o kadar hızlı ilerlemiştiki dört minare göz açıp kapayınca kadar bitirildi. Avlunun ortasında durmuş minareleri dikkatli birşekilde inceliyordum. Arkamdan bir ses şöyle dedi “gördüğün şey sadece dört minaremidir?” cevabımda hayır demek isterdim ama bir sonraki soruya uygun bir cevap kurgulayamamıştım kafamda, istemeyerek “evet” dedim. Mimarbaşının cevabı ise “ben bu minarelerle İstanbul semasına Allah ve Muhammet yazdım.” oldu. Çok şaşırmıştım. Sinanın kullandığı teknik ebced hesabından başka bir şey değildi. Kısa olan minareler kırk dört metre uzun olan minareler altmış altı metreydi ve bunlar Allah ve Muhammet demek oluyordu. Toplamda Dört minare ve on şerefe olmasının da bir anlamı olmalıydı elbette; “Padişahımız istanbulun fethinden itibaren dördüncü ve Osmanlı Devletinin onuncu Padişahıdır” diye ekledi Sinan. Yapının kaba inşaatı bitmişti artık.
5. Kısım
İnce inşaat işlerinde ülkenin en iyi cam ustaları, en iyi demirci ustaları, en iyi çini ustaları ve en iyi mermer ustaları çalışmıştı. Yerleştirilen en ufak taşa kadar herşey çok özenliydi. Kimse aklında sorgulayamamalıydı ihtişamını bu yüce mabedin. Demirci ustası Davudi örsü öyle bir vurdu ki o demire, üzerine bir zerre toz konmaya cürret edemezdi Süleymaniyenin zümrüt gibi parlayan pencerelerine. Şerhoş İbrahim camı öyle döktü ki, bir çift göz tereddüte düştü, güneş yere değerken cami gerçekte ne renkti. Mermer ustası İsmail mermeri öyle bir şekillendirdi ki, inanmadı rüzgar, üzerinden geçtiği şeyi bir bir çift el nasıl yapar. Çini ustası Taha mürekkebi öyle bir sürdü ki seramiğe, kendi gözleri dayanamadı bu güzelliğe. Daha önce hiç şahit olmadığım bir kalabalığın içinde kaybolmuştum yoğun uğultu ve bulanık hava görüşümü engelliyordu. Kimsenin yüzünü göremiyordum adeta gözlerimin önünde sudan bir duvar vardı. Korku içindeki bağırışlarım havaya üflenen tömbeki dumanı gibi kayboluyor nefesim daralıyordu. Ayaklarımdaki ağırlık hareket etmemi engelliyor, kollarımı kaldırmaya güç bulmakta zorlanıyordum. Umutsuzluk çepeçevre sararken ruhumu birden aklıma hocam Koca Sinan geldi uğultu biranda yerini yine hiçbir yerde şahit olmadığım bir sessizliğe bıraktı gözlerimdeki bulanıklık kalktığında kalabalığın kaybolduğunu fark ettim. Bir binanın içindeyim yerdeki halıdan duvarlardaki motiflerden ve kubbesinin şeklinden cami olduğunu anladığım binanın güzelliği tüylerimi ürpertiyordu. Gitgide tanıdık gelmeye başlayan bu caminin Mimar Sinan’ın eseri Süleymaniye Camii olduğunu fark etmem uzun sürmedi. Meraklı gözlerle bu eşsiz yapıyı incelerken yine tanıdık bir sima ilişti gözüme evet bu oydu otuz adım kadar uzağımda bana doğru bakan kişi Koca Sinan’ın ta kendisiydi. Yerimden hareket etmeye yeltendiğim anda hocamın bir şey söyleyeceğini fark edip yerimde bekledim. Koca Sinan konuşurken sesi öyle gür ve yankılı çıkıyordu ki bütün İstanbul’un bu sesi duyduğuna emindim. Tam olarak anlamadığım cümlesi beynime kazınmıştı: “Zannetme ki gördüğün gerçektir, gerçek olan başkalarının göremediğini gördüğünde belirir” Gördüğüm rüyanın etkisinden çıkamadan inşaatın yolunu tuttum. Rüyamı hocama anlatıp anlatmamak konusundaki kararsızlığım içten içe bir rahatsızlık veriyordu. Cami avlusuna geldiğimde telaşlı işçiler sırtlarındaki küpleri birer birer inşaatın içine doğru taşıdıklarını gördüm hiçbir anlam veremediğim bu olay hocamın yanına koşar adımlarla yaklaştıktan sonra netlik kazanmaya başlamıştı. Plana göre küpler caminin kubbesinde belirli yerlere yerleştirilecek ve caminin akustiğini sağlayacaktı. Yüzümdeki gülümsemeye engel olamamam cami inşaatı sırasında başıma ilk defa gelmiyordu. Hummalı çalışmalar sonucunda altmış dört turşu küpü aynen plandaki gibi caminin kubbesine yerleştirilmişti. İçerdeki uğultu yüzünden küplerin tam anlamıyla etkisini fark etmemiz olanaksız hale geliyordu. Mimarın sesi uğultuyu böldü: “camiyi boşaltın” yorgun işçiler ve ustalar gelen emirle camiyi boşaltmaya başlamışlardı. Mimarın sesi bir kez daha camide yankılandı “Ahmet usta bana bir adet nargile bul getir” kendi aralarında konuşan işçiler bu sesle donakaldılar. Kısa süreli sessizlik yerini daha büyük bir uğultuya bırakmıştı. Ahmet usta şaşkınlık içinde hızlı adımlarla inşaatı terk etti. Usta geri döndüğünde elinde kırmızı lacivert işlemeli gümüş şipsili bir nargile vardı. Caminin içine girerken bende binanın girişine kadar diğer ustalarla birlikte onu takip ettim. Kapıdan içeri doğru baktığımızda gördüğümüz manzara karşısında şaşkınlığımızı gizleyemedik. Koca Sinan caminin tam ortasında oturmuş nargilesini büyük bir keyifle fokurdatıyordu. Kendi arasında konuşan ustalara doğru ateş saçan bir bakış attı. Ustalar sustu ve avluya doğru yol aldılar ben gözlerimi nargileden ayıramamıştım bir anda fark ettim ki Sinan’ın nargilesinden duman çıkmıyordu ve nargilenin üstünde köz yoktu. Gözlerimi hocama çevirdiğimde bana baktığını gördüm yüzündeki sert ifade yerini kurnaz bir tebessüme bıraktı. Arkamı döndüm ve gönül rahatlığıyla camiden cıktım evimim yolunu tuttum. İlk sokağı döndüğümde cami inşaatındaki üç ustanın hararetli konuşmasına tanık oldum. İri yarı olan usta yüzünde ekşi bir ifadeyle karşısında duran Ahmet ustaya: “böyle iş olur mu? Koca Sinan’a hiç yakışır mı caminin içinde sefa yapıp nargile içmek? Yarından tezi yok saraya gidip durumu bildirmeliyiz bu işin sonunda hepimizin başı yanar söylemedi demeyin.” Ahmet usta onaylarcasına başını sallarken yüzündeki üzüntü ifadesi çok net şekilde belli oluyordu. Bütün gece bu olayı düşünürken muhteşem zeka sahibi mimarın caminin akustiğini sınadığının farkına varmıştım buna rağmen aklımdaki sorular tam anlamıyla netlik kazanmamıştı. Küpler neden tam altmış dört taneydi? Neden yaptığı sınamada nargile kullanmıştı? Bu sorularla boğuşurken göz kapaklarımın kapandığını fark ettim. İnşaatta olağan üstü hareketliliğe inat Sinan’ın ağır hareketleri içimdeki telaşı biraz olsun bastırmamı sağlıyordu. Vakit gelip çattı Padişah özel muhafızlarıyla birlikte bütün heybetiyle inaşaatın önünde belirdi. Ustamın yanından ne olursa olsun ayrılmamaya kararlıydım. Emin adımlarla padişahın huzuruna çıktı Sinan ve yine kendinden emin bir ses tonuyla konuşmaya başladı: “Şeref verdiniz Hünkarım emirlerinizi dinliyorum” Padişah konuşurken bütün İstanbul susmuş olmalıydı. “ Konuş bakalım başmimar benim camimin içinde nargile fokurdattığın doğrumudur?” Sinan ömründe hiç yalan söylememişcesine net bir cümle kurdu: “Doğrudur hünkarım” Padişahın ses tonu yükselerek ve kızgınlığını belli ederek ağzından çıkan kelimeler kulaklarıma geldiğinde korkumu saklamak için kendimi zorladım. “Nasıl olur daha görevini bitirmeden keyif yapma gafletinde bulunursun tez açıkla!” Sinan sakinliğini korumakda en az mimarlıkta olduğu kadar ustaydı. Biraz sonra duyacaklarımız eminim bizim kadar padişahında şaşırmasına sebep olacaktı. “Hünkarım, caminin kubbesine altmış dört tane küp yerleştirdik bu küplerin otuz iki tanesi bir sıra diğer otuz ikisi bir sıra şeklinde dizilmiştir. Bunları ağzımızdaki dişler olarak düşününüz, kubbeyi damak, yan kubbeler yanak boşlukları olarak düşündüğümüzde geri kalan tek şey gırtlaktan çıkacak olan ses olacaktır. Nargile fokurtusu insan sesinin yalın haline çok benzerlik gösterir bu sebeptendir ki caminin ortasında nargile fokurdatmışımdır. Belirtmek isterim ki nargile fokurdattığım doğrudur fakat keyif yaptığım doğru değildir. Ahmet ustayı bağışlayın çünkü o bilmez, ne ahenksiz ses ne de harmansız nargile keyif verebilir insana. Camimiz bir aya kadar bitmiş olacaktır.” Cami bir ay sonra tamamlanmıştı. Hazırlanan görkemli açılış töreni dahi caminin ihtişamı yanında sönük kalıyordu. Caminin anahtar getirildi ve Kanun-i Sultan Süleyman’a uzatıldı. Muhteşem Süleyman, “Önünde durduğumuz bu kapıyı açmak, bildiğimiz, öğrendiğimiz, gördüğümüz güzelliği değiştiren, Mimarbaşı Koca Sinan’a düşer” dedi ve anahtarı Sinan’a uzattı.
6. Kısım
Geçen sekiz yıl boyunca gördüklerimi ifade etmek istediğimde, bunu kelimelerle değil ancak ve ancak kendi yaptığım bir eserle olabileceğinin farkına vardım. Ne zaman ki kendi zekamı, kendi karakterimi, kısacası hayatımı bir eserde tam anlamıyla yansıtacağım işte o zaman gerçek anlamda bir mimar olmuş olacağım ve üzerinden 450 yıl geçse dahi insanlar binalarım hakkında şiirler, hikayeler yazacaklar.
Ben Mimar Hayruddin, bugün hocam Koca Sinan’dan aldığım görev sanırım hocamın benim için son sınavı olacak. Bosna yolundayım yolun sonu ya Koca Sinan’a yakışır bir öğrenci olmak ya da tarihin ışıksız odalarından birinde sonsuza dek kaybolmak olacak. Neretva nehrinin üzerine yapacağım köprünün yüzyıllar sonrasına kadar uzanabilmesini istiyor yüreğim. Çiğdim Pişmek dileğiyle.


Yağız Karasazoğlu & ÖZGÜR SAİMLER

Hesapsız Tutku

Bir bahar günü. Bulanık bir görüntü zihnimde çocukluğuma dair. Sesler karışmış birbirine. Tam olarak odanın neresindeyim bilmiyorum. Televizyondaki renkler... biraz biraz hatırlıyorum birbirine karışmış şekilde. Sadece hislerim net bugün gibi yüreğimde...

Oda aydınlık ve koltukta bir adam televizyona bakıyor dikkatlice düşüncelerini bilmiyorum ama hislerini anlıyorum, çok net bugün gibi hatta...

Çok küçüğüm o gün, mantık kurmam imkansız sadece bir hissiyat var adamdan bana akan... Hissediyorum ne hissettiğini anlıyorum, hatırlıyorum, çok net bugün gibi aynı.

Bir şarkı hatırlıyorum yine o günlerden, sözlerini anlamıyorum sadece bir kaç kelimesini kavrıyorum onunla ilgili ama önemsiz çünkü hissiyatı büyük, ruhuma işliyor, duygularım yoğun bugün  olduğu gibi, aynı...

Tarif edemiyorum çok küçüğüm ufak bir çocuk, kelimelerle olacak iş değil gurur duyuyorum bu gururu hatırlıyorum, seviyorum nedensiz, karşılıksız, sevginin özünü hissediyorum bugün ki gibi, farksız.

Mutlu oluyorum televizyonda görünce neden bilmiyorum, güvende hissediyorum kendimi asla ayrılmayacağımızı düşünüyorum sanırım ömrümün sonuna kadar, daimi bir bağlılık aynı bugün devam ettiği gibi...

Bugün çok şey hatırlıyorum ona dair geride kalan ömrümden ve seviyorum... Bana kalan en anlamlı miras adamdan... baba yadigarı...hayatımın renkleri... anlatamıyorum ama kendime kızmıyorum çünkü öğreniyorum ki zaten anlatılmaz, özelliği bu, bu yüzden bu kadar seviyorum...

FIRATIMA 13.09.2004

Fırtınalar eser gönülde

Issız kaldım ey dost

Rahmet yağsa gökten

Ateşi söner mi ustam?

Tarifi olmaz bir sızı

Irak memlekette izi

Mavi gökyüzünde yüzü

Arkadaş döner mi ustam?

27. metre

Metrelerim arasında boşluk bıraktım

Korktum biran hayat bitiyor sandım

Dargın bilirim satırlar karanlık kaldı

Bir cesaret yazdı kalem gönlünü aldı

Kalp hızlandı sesi uzaktan duyuldu

Tedirginlik içinde devam dedi yola koyuldu

26. Metre ne baslangıç ne de görkemli bir sondu

Hikaye devamında gelecek kelimeler boldu 

"Seç birkaç tane yaz hikayeni" fısıldadı zaman

Güzellerini sona saklamak istedim o an

Sonu yok bu mevzunun ya da kayıp tarihi

Artık vakit geldi olacağına vardıralım talihi

Kılıkların arasında kaybolma göster kendini

Suçlama kalemi o duygusuz anlamaz derdini 

Açık denizde sandın gemini fırtınan bol 

Daha kıyısından üzgünüm çok uzun bu yol.

24. metre

23. metrede yorucuydu uzakta kaldı hüzün

geceleri bir kenarı ittim umudum oldu gündüzüm

el salladım geçmişe veda ettim anılara

24. metre başlasın gücüm ibret olsun kayalara

hayallerimi bırakırsam o gün yüzüm kararsın

ardıma bakıp korkarsam umut peşimi bıraksın

yoldaşım olsun çalışkanlık hırsım gözümü yaşartsın

tökezlediğimde tutmazsa dost kendinden utansın

hep iyi gider mi hayat dediğin hikaye

gitse bile yaranamaz insanoğlu avare

altın kaplı köşk olsa hepsi boş terane

yalnız kaldınmı anlarsın hayallerin virane

cok aldanmış gördüm hepsi bakar havaya

insanoğlu kuş değil bağlı durur karaya

uzaklara bakarken bir ayak girdi çukura

öğrendim bir adım bile önemli koşacaksan yoluna

güneş de uzaktır ama canını yakar ısısı

bazı zaman ağır olur ama kilitli olmaz kapısı

vazgeçmek neyse hayatta kaybetmek de aynısı

zaman geçer ömür biter anca çıkar sancısı

koruyabilirsen dengeni meydan okursun dağlara

uçurtmaların az gelir uçsuz bucaksız kırlara

bildiğinden dönme sakın aldanma aldanmışlara

kader bu şans değil felek bakmaz zarlara

23. metre

ilham perileri öptü, gözlerimi açtım

rüyamda 22ydim 23e uyandım

çizdim kaderin üstünü yeni bir yol ile

ilerlerken bıraktım hatıralar geride

büyüdüm sanarken yolun başına dönmüşüm

hayatımı gezerken türlü renkler görmüşüm

deli der görse alim sanan kendini

anlatamaz sorarsan kendi bilmez derdini

sakar bir kalemim vardı kendini bitirdi

beyaz kağıt uğruna hayatını yitirdi

üzüldüm üzülmesine ama kendi seçimi

onun isteğiydi nihayetinde bu hayat biçimi

karmaşaydı yaşanan karanlıklık bir orman misali

kurtulmak uğruna verilen savaşın yoktu bir emsali

unutmuşum heycanın tadını rastlmazken rutinde

esti aklıma çıktım yola son yaşadığım metrede

hayat ne alır görürsün, ama bilmezsin ne verir

düşünürken geçtiğin yolu, yeni metreler getirir..

22. metre

Dün gibiydi daha 21. metre koşusu

Titreyerek uyandım kısa mesafe korkusu

Doğum günümü kutladım pastam kader dilimi

Mumum tek sigaraydı kuruttu gam selimi

Çıktım gittim kapıdan gölgemle karşılaştım

Uzun zamandır yanımda sarıldım tokalaştım

Yüzüne baktım ama gözlerini görmedim

Olsun dedi devam et isteyerek silmedim

Devam ettim yoluma heycanlı ve hevesli

Hayatım çok hızlı gitti beş ileri vitesli

Telaş yaptım bastım ama fren tutmadı

Çarpmadığım kaldırım yada direk kalmadı

Kaza yerinden ayrılmak istesemde olmadı

İç kanama teşhisi kalemden kan damladı

Üzülme dedim geçer hepsi altı üstü bir yara

Kalem kızdı yazdı işin gücün makara

Dedim ne yapalım bizim kader fukara

Al aklım senin olsun iyi gelir yarana

Gece oldu ay çıktı izledim duygulandım

Oda burada yıllardır onun gibi dolandım

Bulamadım yapacak herhangi bir iş yok

Düşünerek besledim aklım artık gayet tok

Vaktin geldi oğlum gitmelisin buralardan

Kurtulmalısın artık gece benzeri karalardan

Hayat senin hırs senin gayret senin güç senin

Hiç gercek olmasada aklındaki düş senin...

21. metre

Hayatımın hikayesi başlamış 21 metre geride

Acıyla yoğrulmusum bu uzun mesafede

Yaraların üzerine basmış kahpe insan herzaman

Hiç kimse değil ki korkusuz bir kahraman

Aşk acısı çektim ciğerime filtresiz

Kalktım başım döndü yürüyemedim dengesiz

Kaderimin siniri bozuk patlar her fırsatta

Hayatım geçiyor hep aynı taslakta

Tatlı bir ruyaymış uyandım çocukluğumdan

Yaşamın tadına baktım utandım insanlıktan

Artık tozlu pembe hayaller bile yok

Karnım yediğim kazıklarla tok

Bilemezdim efkar denizinin bu kadar derin olduğunu

Her nefesime sokmadan önce yokluğunu

Hayatımın derin ve anlamsız olduğu zamanlarda

Bir mum oldum eridim karanlıkta

Dostum sakın üzülüp ağlama yaşadıklarına

21 metreden bile kısa hayat aslında..

Yaz sıcağı terletir ruhumu ve damla damla akar korkularım beynimden yüreğime doğru.. kaybolmak işten bile değil mazisinde aklımın, savaşlar, hüzünler, az da olsa sevinçler..

Huzur sokağı neredeydi diye düşünürken bulmak varya kendini, sanki anlamsız bir rüyadan uyanmak gibi. Sen de biliyorsun değil mi bu hissi..

An gelir görüşün bulanır  ve o ses, o ritm.. korkan göz bebeklerin bir sağa bakar bir sola.. farketmek varya gerceği asıl korku diye buna denir.. o ses kalp atışlarınsa eğer yapabileceğin en güzel şeyin kaçmak olduğunu düşüneceksin mecburen. Ama nereye?  işte bu sorunun yanıtı olsaydı o zaman rahat uyurdun dostum, yinede üzülme..

Son Şiir

Ne kadar güzeldi kış bile hatta karanlık bir gece, 

güzel olan sendin ve şarkılar kadar hüzünlüydün içimde çok derinde. 

Hayali bile ızdıraplı yokluğun gerçeğin kendisi oluncaya kadardı yapmacık sevinçler. 

Mutluluk kelime anlamını yitirirken sigaramın efkarlı dumanında eriyip gitmek
işten bile değildi bir mum misali karanlığın kucağında. 

Rüyalarda tatmak çikolata tadındaki sevinçleri yeterli bir mazeretti uyanmayı reddetmek için 

lakin farkında olmak çok tatsızdı kaçabileceğim yerin ancak sabahın ışıkları ve gürültülü cadde sesi olduğunun. 

Bir akşam biter başka bir akşam başlar nereye kadar gider bilmez kimsecikler yani biz faniler. 

Yaşamak bir amaçsa eğer uğrunda yaşamaya değer çünkü; 

büyük gayem, huzurum ve ulaşılması hayattan daha zorumsun sen. 

Son bir kıvılcımla patlayacaksın içimde

Son günüm geldiğinde 

Yorgun gözlerim huzurla kapanırken 

Senin rüzgarla yaptıgın dans eşliğinde 

Bitecek karanlık gece benim en son şiirimde...

tek renk keder

hayat umursamaz takıldı bu sefer
kalbim yorgun yanıp sönen bir fener
ah yavrum yeter söyle kac lira eder
elinde kalan bu tek renk keder


açılsın gozlerim görsün artık gerçeği
biri gelsin anlatsın olup biten herşeyi
nezaman yaşadım ben de bitirdim maziyi
çalar bana inat geçmişimin müziği
yoruldum sanmıştım meğerse bitmişim
umudumu dağların ardına mı itmişim
ve bilmişim yüreğimi de baştan silmişim
yakınlarda arama uzaklara gitmişim
yaşananlar bu gece geldi beni ziyarete
zamanda bir yolcuyum hesap vereceğim herkese
ruhlar gelmiş tepemde benimle dalga gecmekte
koru beni ey gece gözlerim hep dilimde


soyle kaç hakkın var bu saçma oyunda
bana sorma soylemem cevapları aklımda
üzülürsün bilirim yazık kan var beyazda
sus bağırma deli derler herkes bunun farkında
gecti zaman kaldı hüzün unutamadın geçmişi
ağlarken suyun çıktı özlemişsin bitmişi
uğraşma boşuna kandıramassın silmişi
yüreğine üç darbe getiremedin gitmişi
herkes gitti sen kaldın yorgun yine başın döner
yıkılma sakın bekle bunlarda gelir geçer
sordum sana cevap ver yoksa hakkın biter
söyle kaç lira eder ki bu tek renk keder..


kanayan yaralarıma ben ruhumu basmışım
acıların en sağlamını yüreğimde tatmışım
ve kaçmışım güneşten geceye saklanmışım
baykuşların arasında bir başıma kalmışım
güç ver bana rabbim sıyrılayım gölgeden
akıl ver onlara da anlasınlar tövbeden
gün doğsun ışık vursun gece bana gülmeden
yorulmus ruhumu da baykuslar yemeden
ilham gelsin konsun gece boşa gitmesin
ve bu gece yazdıklarımı hiç bir silgi silmesin
dostum alsın hançerini yüreğime işlesin
yeter ki bana bugun arkasını dönmesin


deniz değil okyanus bu içinde yüzdüğüm
kalbimide sıkmışım oldu artık kördüğüm
kaderimle barıştım yıllar önce küstüğüm
gözlerim kör koşarım yüreğimle gördüğüm
ellerimle kazıdım taştan kalıpları
hüzünlerle süsledim vicdansız satırları
ateş olup yandım ama eritemedim karları
gururla yürüsemde sevemedim sonları
ne söylersem söyleyeyim kader laftan anlamaz
balçık olmuş heryeri yıkasamada parlamaz
bir duman bile olsa harman suyla harlamaz
durmaz aklım kaçar gider kalbi bile sızlamaz

Mavi

Miskin şehirlerimde koştum nefesim kesilircesine,

Akşam karanlığı kadar aydınlıktı çizdiğim yollarım sadece.

Mavi bir uçurtma uçurmaya nefesim yetmese de,

Serbest bıraktım umudumu içinde senin olduğun bir hecede.

Kar Tanesi

Açar gönül kar tanesi

Varsın bahar olsun mevsimler,

Terk-i beden eyler yürek

Yari melekler gülümsetsinler.

loş bir kış gündüzü titreterek aratırsa yaz düşünü gözyaşın donar zannedersin yere düşerken,

bin parçaya ayrıldığında ufak buz parçası öyle bir gürültü çıkartacaktır ki tüm şehir dönüp sana bakar,

teselli vermek için duygusal insanları seninle birlikte ağlar..

olmaz bilirsin.. şehir ayrı kışı yaşar sen şehrin içinde, sen ayrı kış yaşarsın kendi içinde..

bağırmayı hayal edersin caddenin kalabalık köşesinde, acaba sesim uçar gider mi bahardan kalan son kuru yaprakla birlikte rüzgar eşliğinde..

ellerin üşür kanı çekilmişcesine kışın kesici serinliğinde inadına bir sigara yakarsın ya, özenirsin hani harmanın ateşine..

umudun yoksa nefes alamassın soğukta kara bulutlar dolar ciğerine ve kar yağdırır kalbinin tam orta yerine..

buz tutarsa ne cok acır yürek.. gidenlerlerinin arkasından el sallarsın ya kış günü bir şehir istasyonunda ya da bir kabristanda,

en çok o zaman üşürsün işte, işte o zaman soğuk yakar tenini, işte o zaman kara bulutları yutmuş gibi hissedersin, hıçkıramassın bile..

işte o zaman başlarsın sıcacık bir ev düşünde görmeye soğuk bir kış gününde...

Gece

Kendi karanlığında boğulurken gece gururundan vazgeçmemek uğruna iteler maviyi.
Siyahı alır koynuna kimseler göremez nasıl olsa zifiri karanlıkta ve sessizce esen rüzgarın çığlığında.
Ayak seslerinden kaçar, kulak kesilir bir köşeye sinmiş inceden sırıtır korkusunu bastırırcasına gece.
Bir harmanın kor olurken saçtığı ışık gözlerini kamaştırır farkındayken kısa süre sonra ufuğun arkasından doğacak güneşin. 

Bile bile yanacağını tam yüreğinin, anlatmaz kimseye neden karanlık bir entari giydiğini.

Eserken gökyüzü hatta alçak caddeler, savurduğu saçları değil mazisidir naz yaparcasına ve inancını 

kaybeder gece yakamozları izlerken tenha bir koyda. 

Sığ bir suda uyumakta olan bir ufak kayıkda arar dostluğu.

Yosun tutmuş tahta parçası reddeder uyanmayı, dalgaların ninnisi pek bir tatlıdır. 

Ve hergece gibi bu gece de

kaybeder büyük umutlarla çıktığı ve yıldızların ışık tuttuğu sahnesini.

Hayat

Gizlenmekte bir insan arkasına ince tül bir perdenin.

Fakat farkında değil etrafında daralmaya başlayan mermerin.

İnce ince dokunur hayat tezgahında kaderin.

Senin tesellin avucunu dolduran göz yaşından sellerin.

Balondan bir hayalin patlayacak bakınca gözlerin güneşe

Terlerinin hesabını soramayacaksın ulaşamassan bitişe

Gidemessin geleceğe uzakta kalarak geçmişe

Bulunmaz hiç bir yol çıkmak üzere gitmişe

Uçsan bile ne anlamı var ki yağmursuz bir bulutsan

Bereketi olmaz yıllarının eğer bir gün yolda durursan

Çöl misali kavurur tenini hırsın yola çıkınca

Rahmet içtin sanarsın orda bir vaha bulunca

Açıp yüreğini gökyüzüne dökersen dudaklarından dua bir hece

O zaman bulursun nuru gündüz misali, güneşi sararken karanlık gece...

Ay Dede

Dikkatli baktığımda farkettim ıslanmış Ay biraz bu gece.

Denize batmış bir parçası zaten altıüstü bir hece.

Ne kadar yakınmış meğerse Ay Dede gökyüzüne.

Rica etsem beni de alır mı acaba teknesine?

Deli olmadığımı ben biliyorum aslında

Kimse inanmasa da Ay Dede bunun farkında

Biraz fazla kaçırsam şarabı delilik etmiş olur muyum?

Ya da hiç içmesem aklımı bu gece korur muyum?

Ne önemi var ki dede ne derlerse desinler

Çok rahatsız olurlarsa onlar da şarap içsinler.

Canları isterse boş şişeleriyle gelsinler.

Denizden doldurup aşkı ciğerlerine çeksinler.

Bir yıldız kaydıralım bu gecenin hatrına

Dilek tutalım hatta olacağına inanırcasına

Eksik bir iki cümle yazalım kağıdın boş kısmına

Savuralım ve de yüreğimizi umudun hafif rüzgarına...

Sorular

Felaketim olursa bir beyaz kağıt şikayet eder miyim?

Metanetim biterse bir gün yine de sever miyim?

Siler miyim sevgiliyi aklımdan ve aşkımdan geçer miyim?

Uzak kalırsam geçmişime geleceğe gider miyim?

Silsem yazdıklarımı ve her şeyi unutsam.

Hiç gülmesem bir daha ilelebet somurtsam

Ne anlamı var ki yağmursuz bir bulutsam?

Bereketi olmaz yıllarımın bir gün yolda durursam.

Kalem

Bir isyanın eşiğinde neler yazar kalem kendi başına bir bilsen.
Nasılda yoğundur hisleri gözleri yaşarır hırstan uçurur aklını, 

tokatlar ve de durmaksızın kağıda acımasızca yazar.

Merhamet etmez kati suretle despottur.
Noktalama kullanmaz düşünürken ürkütür.
Lakin vazgeçilmez kılar kendisini.
Bağlı olsa da gözleri görecektir o, şüphe duyma sakın.
Güvenme ona.
Hislerinle oynar bırakır gider sonra hayırsız bir sevgilidir kendileri.
Bencil ve güzeldir kırar kalbini. 

Hiç bir zaman düşünmez senin halini.

Kafes

Kürek çekmek nafileyken terse akan umut deresinde;

tatlıdır baldan, ciğerine çektiğin bir derin nefes.

Hayatta kalmak adına harcasan da kalbini nefs tepesinde,

kurtarmak ruhunu zordur bilirsin kader altın bir kafes.

Bayram Sabahı

Bir bayram sabahı uyanmak; sıcacık yataktan şevkle kalkmak,
dışarıda hareket eden kalabalığı hissetmek daha yatakdayken.
Camiye gitmek ve namaz kılmak suretiyle başlayan bir bayramdır aslında her bayram.
Her bayram aynıdır aslında hep şeker tadında.
Yalnız değiliz hiçbirimiz evimizin yolunda.
Bir bayram ve her bayram sabahı uyanmak ister insan aslında; 

Sabah olmasa da daha.
Bayramlaşmak ister insan bayram sabahı uyandığında, dönerken caminin yolunda.
Sanki dört gün uzunluğunda bir gündür bayram günü ve tatlı tadında.
Yalnız kalmaz ya hani insan akrabalar arasında ziyarette buluşur herkes aslında oradadır zaten bayram sabahı beklemekte aynı yerinde bitmez bayram aslında.

Bir bayram sabahı kalktığımda; yalnız değildim cami yolunda, aslında ben de oradaydım her şeyi ben de yasadım aslında bir bayram sabahı cami avlusunda, yalvarırken tanrıya yalnız kalmamak adına dualarımda, sen de vardın aslında o cami avlusunda..